23.06.2011 / Door info psy.be / Relatieproblemen

In het belang van onze kinderen

Ouders die een scheidingsproces ervaren zijn meestal overtuigd van het gevaar van zo een toestand voor hun kinderen. In therapie of in bemiddeling ontmoet ik regelmatig vrouwen en mannen die tegen elkaar vechten in «het belang van de kinderen»... die meestal ook de slachtoffers worden van het gedrag van hun ouders.

Neem maar Alice en Daniel. Beiden werken voor de Europese Gemeenschap. Daniel is afkomstig van Ierland, en Alice komt uit Engeland. Samen hebben ze gedurende hun 20 jaar huwelijk drie kinderen die nu 18, 16 en 13 zijn. Een tweetal jaar geleden heeft Daniel heel duidelijk aan Alice laten weten dat hij hun huwelijk niet verder zag zitten. Nochtans, op vraag van Alice, heeft hij ook ingestemd om zo lang mogelijk thuis te blijven, maar daarnaast dan een eigen studio te hebben waar hij elke avond kon gaan slapen.

Na een zestal maanden heeft Daniel een andere vrouw ontmoet, waarmee hij een nieuw leven wil starten. Maar toen duidelijk werd dat de kinderen uit het huwelijk regelmatig bij een andere vrouw zouden moeten gaan wonen werd het voor Alice onaanvaardbaar. Zij vreesde een zware psychologische impact op de kinderen. En dat zou de ontwikkeling van de kinderen en hun schoolresultaten beïnvloeden.

Tegelijkertijd werd het ook onmogelijk voor Daniel om tussen zijn nieuwe partner en zijn kinderen te kiezen. Hij had een nieuw appartement gehuurd met genoeg ruimte voor de drie kinderen, die van zijn partner en van hemzelf.  Hij wenste natuurlijk dat de kinderen regelmatig bij hem konden komen.

Elke keer dat de kinderen van bij hun vader terugkwamen, stelde hun moeder vragen over hoe zij door hun «schoonmoeder» werden behandeld. Ze was nieuwsgierig wat de kinderen wel en niet mochten doen, hoeveel ruimte ze hadden voor zichzelf en of ze wel «privacy» met hun vader konden hebben.

Elke keer dat ze bij hun vader aankwamen, kregen ze een even zware ondervraging over de vragen die door hun moeder werden gesteld.

Wanneer Alice en Daniel probeerden over hun kinderen te praten, werd het onmiddellijk gevecht over de vrijheid die ze hadden om te werken of niet, om met vriend(in)en uit te gaan, om TV te kijken of naar een voetbalmatch te gaan... Daniel vond dat Alice geen kader voor opleiding plaatste, terwijl ze vond dat Daniel teveel rekende op zijn nieuwe partner om het kader dat hij stelde te laten controleren.

De volgende (juridische) stap volgt wanneer hun gevecht voor de rechter kwam. Mochten ze wel of niet de kinderen laten beslissen over waar ze wilden blijven? Moeten ze gehoord worden?

Uiteindelijk kwamen ze tot bemiddeling. En het woord van de kinderen werd door de bemiddelaar gehoord. Wat hebben ze gezegd? Heel eenvoudig: «Doe u job als ouders job: beslis en laat ons zo ver als mogelijk van uw spelletjes; wij houden van u beide, maar vrezen dat jullie haat tov elkanders ons besmet! We zien u graag, we hebben de soepelheid van moeder en het kader van vader nodig, zelf als wij van het een naar het andere gaan»

Omdat de kinderen van Alice en Daniel al tieners werden, was het gemakkelijker zich door hun ouders te laten duidelijk horen. Met jongere kinderen is dat spijtig genoeg niet mogelijk. Ze voelen zich betrapt tussen hun gevoel van verantwoordelijkheid in de problemen van papa en mama, en willen daarvoor alles doen om de attentie van beide ouders te krijgen. Regelmatig zullen ze zelf een pathologisch gedrag nemen, om hun ouders samen te krijgen.

Als ouders, is onze verantwoordelijkheid de lichamelijke, gevoels- en psychologische veiligheid van onze kinderen te verzekeren. En dat kan alleen maar door in de hoedanigheden van de andere als ouder te geloven. In tijden van crisis, van wantrouw is dat natuurlijk moeilijk. Maar als we durven voor onze kinderen het verschil te maken tussen een koppel dat niet meer van elkaar houdt en twee ouders die wel van hun kinderen blijven houden, dan kunnen ze later misschien zelf het verschil maken tussen een partner wantrouwen en een moeder of vader wel vertrouwen...

Door Dominique Foucart, bemiddelaar en psychotherapeut bij interactes sprl in Brussel