09.03.2011 / Door info psy.be / Psychotherapie

Welke therapie past bij mij?

Alles is een kwestie van je eigen voorkeuren

Studies hebben uitgewezen dat het helemaal niet uitmaakt welke type therapie je volgt.  Alle grote therapiestrekkingen geven even goede resultaten. Maar niet elke therapie werkt even goed voor iedereen. Spijtig genoeg kan je niet zeggen : voor dit soort probleem is deze therapie de beste oplossing. 

Veel hangt af van het karakter van de patiënt. Ben je iemand die graag stilstaat bij jezelf en onderzoekt wat je drijfveren zijn ? Of ben je eerder een type dat snel vooruit wil en dus geen zin om heel ver in het verleden te graven.

Psychoanalyse :  Op zoek naar je onbewuste « ik »

De grondlegger van de psychoanalyse is  Freud. Hij ging destijds op zoek naar het « onbewuste » door middel van gesprekstherapie.  Maar de tijd dat je bij de psycholoog op de sofa ligt is al lang verleden tijd. Momenteel zijn ook de psychoanalyses veel interactiever.   De psychoanalyse gaat terug naar je ervaringen in de kindertijd en brengt een aantal « onbewuste » belevingen terug tot je bewustzijn. Op die manier kan je dan ook actief eraan werken. 

De cliëntgerichte therapie (client-centered therapie) is ontstaan als reactie op de psychoanalyse.  Als grondlegger wordt Rogers aangegeven. Vandaar dat men het soms ook Rogeriaanse therapie noemt.

In de clientgerichte therapie gaat de therapeut niet zozeer op zoek naar je ervaringen in het verleden, maar naar wat vandaag de dag speelt bij de patiënt.  De patiënt en zijn beleving staat centraal (vandaar ook denaamgeving client-centered therapie).  De therapeut gebruikt technieken zoals actief luisteren,  empathie, het zich kunnen inleven in de gedachten en gevoelens van een ander.  De psychotherapeut  werkt de genezing in de hand door zijn totale aanvaarding van de mens mét zijn problemen.

Een variant van de cliëntgerichte therapie is de Gestalttherapie. Deze therapievorm gaat eerder kijken naar het  'hoe' (en dus minder naar het 'wat' of 'waarom' ). Want door uit te drukken ‘hoe’ je iets doet zie je als therapeut ook snel wat er misloopt.   Bovendien gaat men in Gestalttherapie ook aandacht schenken aan de lichamelijke gewaarwordingen zoals : het lichaam, indrukken, emoties, beelden, fantasieën en gedachten.   

Gedragstherapie:  Verander je gedrag of je overtuigingen.

Gedragstherapie  gaat ervan uit dat elk gedrag aangeleerd is.  Sommige van onze gedragingen hebben we aangeleerd om moeilijke situaties te vermijden.  Maar het gedrag kan na een tijdje een heel negatief effect hebben. 

Het is aan de gedragstherapeuten om te trachten ongewenste gedragingen en emoties te doen verdwijnen of te veranderen naar een ander en constructiever gedrag.

Hetzelfde geldt voor onze overtuigingen (wat we geloven over onszelf). In de Cognitieve therapie vertrekt men van het idee dat je psychische klachten of je problemen voortkomen uit de wijze waarop je informatie selecteert en verwerkt.  Ook hier vertrekt men van de overtuigingen die je jezelf hebt opgelegd zoals ‘ik mag niet boos worden want als ik boos word,  houdt men niet van mij’.  Tijdens de therapie wordt die overtuiging getoetst aan de realiteit en leer je tot andere inzichten te komen.

Systeemtherapie:  de familie alse en systemisch geheel.

Systeemtherapie is een therapeutische stroming, waarbij men kijkt naar het gezin als één geheel,
ofwel « een systeem ».    Virginia Satir , grondlegster van de systeemtherapie kwam voor het eerst op het idee om, in plaats van afzonderlijke personen, het gehele gezin in therapie te nemen.
 

De systeemtherapie gaat uit ervan uit dat je bent wie je bent door je omgeving : Het gezin waaruit je afkomstig bent en de relaties die je hebt met de anderen in het dagdagelijkse leven worden in kaart gebracht. De nadruk ligt hier dus op de volledige context (« het systeem » waarin de patiënt zich beweegt) .  

De systeemtherapie van Satir is een van de aanzetten voor familieopstellingen zoals Bert Hellinger die zou gaan ontwikkelen.  In de familieopstellingen toont Hellinger aan hoe sterk we verbonden zijn met onze familie. Een soort « "Lotsverbondenheid met onze familie".

Door het opstellen van de verschillende intervenanten krijgt de patient een duidelijk zicht op de interacties tussen de verschillende intervenanten van het systeem. 

Contextuele therapie is een variant van de systeemtherapie waar je niet enkel kijkt naar de huidige generatie maar waar ook de vorige generaties worden in rekening gebracht. Want in vele gevallen constateert men dat je een aantal dingen meedraagt vanuit de familie waaruit je afkomstig bent.  Bij contextuele therapie gaat men kijken hoe men bij zijn eigen identiteit kan blijven, zonder de « erfenissen van de voorouders » mee te sleuren. 

Lichaamsgerichte psychotherapie : Bewustwording van lichaam en geest

Lichaamsgerichte psychotherapie gaat ervan uit dat lichaam en geest onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn.

Door de patiënt te leren zich bewust te worden van de signalen van zijn lichaam en wat de psychologische betekenis is van deze signalen, leert de patiënt lichaam en geest in evenwicht te brengen.  

De patiënt wordt door de therapeut aangemoedigd zijn lichamelijke beleving te uiten.  Het doel bij lichaamsgerichte therapie is het verminderen van psychische klachten.

Zie verder :  Psychotherapeutische technieken